چرا پیشرفت نمیکنیم؟
اغلب مردم سوالی دارند «چگونه پیشرفت کنیم؟» یا «چرا پیشرفت نمیکنیم؟» و شاید بشه گفت هیچ کسی نیست نخواد پیشرفت کنه و به نوعی این سوال همه هست و اما چرا عدهای فکر میکنند پیشرفت کردیم و چرا عدهای فکر میکنند پیشرفت نکردیم؟
چند وقت پیش تو فروم اوبونتو جادی عزیز در تاپیکی که بحثی در مورد «تبلت ایرانی» بود حرف خوبی رو گفت که تو ذهنم موند:
من همیشه توی وبلاگم با این سوال طرفم که «چطوری پیشرفت کنیم؟» . از طرف جوون هایی که دوست دارن پنج سال دیگه حرفه ای باشن. مهمترین جوابم اینه «دروغ نگین به خودتون و بقیه». مشکل جوون ها اینه که خب دوست دارن خوب دیده بشن در نتیجه شروع می کنن به بقیه دروغ گفتن که خیلی خفن هستن و خیلی خوبن و اگر یک کم هم بلد باشن دو تا صفحه رو دیفیس می کنن بدون اینکه بفهمن چیکار کردن و بعد «از خودشون جلو می افتن» و دیگه نمی تونن پیش برن چون قدم بعدی خیلی بالاتر از جایی است که پاشون می رسه.
مشکل ما هم در ایران همینه: از خودمون جلو افتادیم. به دروغ باید پیشرفته ترین و اخلاقی ترین باشیم در نتیجه شروع می کنیم دروغ ها رو بزرگتر و بزرگتر کردن چون باید از «اون یکی که چیز بزرگتری گفته» جلو بیافتیم و در نهایت می رسیم به یک جایی که در ایران تبلت تولید می کنیم، سوپر کامپیوتر می سازیم، … و هیچ وقت هم هیچ چیز نمی شیم. اگر کسی برای ایران دلش بسوزه باید این دروغ ها رو رو کنه تا شاید یک زمان بالاخره یکی جرات کنه بدون خجالت پاش رو بذاره روی پله اول و از پله های پیشرفت بالا بره به جای اینکه تو زیرزمین بشینه به بقیه توضیح بده که چطوری الان در حال گذشتن از آخرین پله است.
متاسفم. تلخه ولی واقعیت است. برای پیشرفت آسانسور اختراع نشده و باید قدم به قدم پیش رفت.
متاسفانه وضعیت جامعه دقیقاً به همچین سمتی میره که همه یاد گرفتن دروغ بگن و با بزرگ جلوه دادن خودشون بتونن منفعتی (هرچند کم) از نفوذ و قدرتشون کسب کنن و با ادامه دادن دروغها بیشتر بزرگ میشن و طبعیتاً یه سری فنبوی هم پیدا میکنن که ما داریم پیشرفت میکنیم و عینک بدبینی رو بردارید!
اما واقعاً پیشرفتی کردیم؟ حقیقتش از نظر من نه! چون همیشه خواستیم چرخ رو خودمون اختراع کنیم! یا اگه کاری کردیم دیگه به فکر پیشرفت و توسعه واقعیش نبودیم و فقط به دنبال منفعت خودمون بودیم و دیگه فکر نکردیم که هر چیزی نیاز به ارتقا و بروزرسانی داره و نگفتیم مشتری نیاز به حمایت داره چون اون از ما حمایت کرده، هیچ وقت به این معتقد نیستیم که یه کار باید گروهی و با مشارکت انجام بشه! همه شدن آدم دروغگویی که فقط میخوان ازشون حمایت بشه تا سریع رشد کنن و پولدار بشن و با سیستم امروز تموم بشه٬ فردا خدا بزرگه برم چل.!
مثال خیلی راحتی که بشه آورد٬ میشه خودروی پراید اشاره کرد. شرکت خودروسازی ایرانی٬ اتوموبیلی که بین سالهای ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۶۵ تا ۱۳۷۹ شمسی) ساخته شده رو در سال ۲۰۱۳ یعنی ۲۷ سال بعد که فاقد کیفیت لازم هست با قیمتی حدود دو الی سه برابر جهانی میاد به افراد کشورش میفروشه (که در عین حال تعرفه گمرکی بالایی وضع شده که اتوموبیلهای خارجی تو ایران وضعیت سختتری داشته باشن) و طبعاً سیاستی هم هست پشتش که ما داریم پیشرفت میکنیم و عده زیادی دارن کار میکنن! این حرف درسته عده زیادی لنت ترمز و کمک فنر و دینام و خیلی چیزای دیگه میسازن (ما فرض میگیریم که میسازن و چیزی وارد نمیشه!) و همینجوری یه خودرو مونتاژ میشه. اما از اونجایی که هیچکدوم از این قطعات کیفیت نداره (یعنی سازنده به هر دلیلی از کیفیت کار کم کرده تا سود خودش بیشتر بشه) شما بعد ۳ماه مراجعه میکنید به یکی از تعمیرگاهها و کم کم قطعاتی که روی اون خودرو نصب شده رو حذف و قطعات خارجی (با قیمت خیلی بیشتر) نصب میکنید. چون وقتی با خودرویی که تازه از سازنده تحویل گرفتید کمک فنرش کمک فنر نیست و یه آهن هست٬ لاستیکش کیفیت نداره و خیلی موارد دیگه فقط با این توجیه که باید کار انجام بشه تو کشور٬ خریدار فقط و فقط ضرر میکنه!
اما چرا واقعاً به این وضعیت میرسیم؟
چون عدهای واقعاً چشمشون بر روی حقایق بسته شده! این عده فقط متأسف میشن از اینکه مردم منفینگرد شدن یا جبهه میگیرن اما کسی برای کیفیت پایین کالاهای تولیدی٬ برای افزایش قیمت روزانه اجناس تولیدی٬ برای عدم تولید اجناس متأسف نمیشن!
چون معتقد هستند که هزینه دادن برای بومی سازی اشکالی نداره! احتمالاً با این منطق میشه گفت اگه راکتور بوشهر منفجر بشه و کلی آدم هم بمیرن اشکالی نداره چون تا کار ایراد توش پیش نیاد پیشرفتی نمیکنه و باید با تجربه یاد بگیریم!
چون دروغ میگیم! خیلی راحت دم از تکنولوژیهای روز دنیا و صادرات به دورترین نقاط میزنیم ولی در عین حال در ابتداییترین قسمتهای پروژه موندیم!
چون دزدی میکنیم! واقعیت مسلم جامعه دزدی هست٬ هر کسی که در توانش باشه از همه چیز میدزده (با دلایل و توجیههای خاص خودش) از کاری که باید انجام بده یا کالایی که باید تحویل مردم بده٬ از پولی که باید به مردم بده و تأخیر میکنه و خیلی موارد دیگه!
چون هر فردی اومد قدمی برداره گفتن «مشکل جامعه ما الان اینه؟» یکی از جالبترین واکنشهای مردم به تمام حرکتهایی که انجام میشه! و اگر کسی خواست یه روزی کار مفیدی بکنه و میگن مشکل جامعه ما فلان و ال و بل و جیمبل هست که طرف بیخیال این حرکت میشه. اما واقعیت اینه که مشکل جامعه ما دقیقاً همینه! بالاخره از یه جایی باید عمل کرد!
بقیه پیشرفتهایی ظاهری مثل تبلت ملی٬ یخچال ملی٬ مسنجر ملی٬ و هرچیزی که خارجی بوده حالا به ظاهر ملی شده اینقدر بزرگ شد و یه عدهای به خودباوری رسیدن که دیگه دست به اختراع هرچیزی میزنن! و حالا هم صحبت از ماشینزمانی است که در ایران اختراع شده است!
علی رازقی سرپرست مرکز هدایت راهبردی مخترعان و مبتکران کشور و رکوردار ثبت اختراع در کشور با ثبت 179 طرح، در گفتوگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، گفت: ماشین زمان دستگاهی است که پیشبینی آینده را برای انسانها محقق میکند.
وی گفت: کشور آمریکا در حدود نیم قرن است که به دنبال این فناوری است، به عنوان مثال در 4 سال گذشته برای دستیابی به چنین فناوری سالانه بیش از 10 میلیارد دلار هزینه صرف کرده است اما کشور ایران توانست با تنها صرف 400 تا 500 هزار تومان ماشین زمان بسازد.
امیدوارم روزی برسه همه افراد٬ دست از خیالپردازی بردارند و عملکردی درست و با منطقی درست داشته باشند.